Mục lục
Trẻ sơ sinh thở khò khè là âm thanh bất thường phát ra từ đường hô hấp khi trẻ thở. Âm thanh này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Cha mẹ nên hiểu rõ về tình trạng này để có thể chăm sóc trẻ tốt nhất.
Nguyên nhân trẻ sơ sinh thở khò khè

- Nhiễm trùng đường hô hấp: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ sơ sinh thở khò khè. Các tác nhân gây nhiễm trùng bao gồm virus cúm, virus cảm lạnh, vi khuẩn và RSV (virus hợp bào hô hấp).
- Bệnh hen suyễn: Hen suyễn là tình trạng viêm mãn tính đường hô hấp khiến đường thở bị thu hẹp và tạo ra nhiều chất nhầy.
- Viêm phế quản: Viêm phế quản là tình trạng viêm các ống thở dẫn đến phổi. Viêm phế quản có thể do virus hoặc vi khuẩn gây ra.
- Mắc nghẹn: Khi trẻ bị nghẹn bởi thức ăn, đồ chơi hoặc các vật dụng khác, trẻ có thể thở khò khè và gặp khó khăn khi thở.
- Sơ sinh thiếu cân: Trẻ sơ sinh thiếu cân có thể có đường hô hấp nhỏ hơn và yếu hơn, khiến trẻ dễ bị thở khò khè hơn.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Khi axit dạ dày trào ngược lên cổ họng và vào khí quản, nó có thể gây kích ứng đường thở và dẫn đến tiếng thở khò khè.
- Dị ứng: Dị ứng với các chất gây dị ứng như bụi, phấn hoa, lông động vật hoặc nấm mốc có thể gây ra các triệu chứng hen suyễn, bao gồm cả tiếng thở khò khè.
Triệu chứng

Ngoài tiếng thở khò khè, các triệu chứng khác của trẻ sơ sinh thở khò khè có thể bao gồm:
- Sổ mũi
- Ho
- Thở nhanh
- Khó thở
- Bú kém
- Cáu kỉnh
- Sốt
Khi nào cần đi khám bác sĩ
Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu con cưng có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Khó thở
- Thở nhanh (hơn 50 lần/phút đối với trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi, hoặc hơn 40 lần/phút đối với trẻ sơ sinh từ 2 đến 12 tháng tuổi)
- Có dấu hiệu co rút ngực (da giữa các xương sườn hóp lại)
- Môi hoặc da xanh xao
- Bú kém hoặc bỏ bú
- Sốt cao (trên 38°C)
- Trẻ trở nên li bì hoặc hôn mê
Chẩn đoán
Bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân trẻ sơ sinh thở khò khè bằng cách hỏi về tiền sử bệnh lý của trẻ, khám sức khỏe và có thể thực hiện một số xét nghiệm, bao gồm:
- Nghe phổi bằng ống nghe
- Đo nồng độ oxy trong máu
- Chụp X-quang ngực
- Xét nghiệm máu
Điều trị
Điều trị chứng trẻ sơ sinh thở khò khè sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra.

- Nhiễm trùng đường hô hấp: Đối với hầu hết các trường hợp nhiễm trùng do virus, trẻ không cần điều trị đặc biệt và sẽ tự khỏi trong vòng một đến hai tuần. Tuy nhiên, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm ho hoặc thuốc nhỏ mũi để giúp giảm bớt các triệu chứng của trẻ.
- Bệnh hen suyễn: Bệnh hen suyễn không thể chữa khỏi, nhưng có thể kiểm soát được bằng thuốc. Các loại thuốc điều trị hen suyễn bao gồm máy xông hít, thuốc hít và thuốc uống.
- Viêm phế quản: Viêm phế quản do virus thường tự khỏi trong vòng một tuần. Viêm phế quản do vi khuẩn có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
- Mắc nghẹn: Nếu trẻ bị nghẹn, điều quan trọng là phải loại bỏ vật gây nghẹn càng nhanh càng tốt. Cha mẹ nên học cách sơ cứu Heimlich để có thể giúp đỡ trẻ trong trường hợp khẩn cấp.
- Sơ sinh thiếu cân: Trẻ sơ sinh thiếu cân có thể cần phải thở oxy bổ sung hoặc được hỗ trợ hô hấp bằng máy.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản có thể được điều trị bằng thuốc hoặc thay đổi chế độ ăn uống.
- Dị ứng: Dị ứng có thể được điều trị bằng cách tránh các chất gây dị ứng, sử dụng thuốc hoặc liệu pháp miễn dịch.
Phòng ngừa trẻ sơ sinh thở khò khè
Cha mẹ có thể giúp giảm nguy cơ trẻ sơ sinh thở khò khè bằng cách:
- Cho trẻ bú sữa mẹ
- Rửa tay thường xuyên
- Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá
- Tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng
- Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ

Một số lưu ý
- Tiếng thở khò khè thường không phải là vấn đề nghiêm trọng, nhưng cha mẹ nên theo dõi trẻ cẩn thận và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu trẻ có bất kỳ triệu chứng nào đáng lo ngại.
- Cha mẹ không nên tự ý cho trẻ sử dụng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Một số trường hợp thở khò khè có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, do đó cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ kịp thời để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Trẻ sơ sinh thở khò khè là tình trạng phổ biến và thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, cha mẹ cần theo dõi trẻ cẩn thận và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu trẻ có bất kỳ triệu chứng nào đáng lo ngại. Cha mẹ cũng có thể giúp giảm nguy cơ trẻ bị thở khò khè bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa như cho trẻ bú sữa mẹ, rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá.