Mục lục
Tiền sản giật là một biến chứng thai kỳ nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Bệnh lý này thường xuất hiện sau tuần thứ 20 của thai kỳ, đặc trưng bởi tình trạng tăng huyết áp đột ngột cùng protein niệu (protein trong nước tiểu). Tuy nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ ràng.
Nguyên nhân tiền sản giật
- Tiền sử tiền sản giật: Thai phụ có tiền sử mắc bệnh trong lần mang thai trước có nguy cơ cao tái phát ở lần mang thai sau.
- Mang thai lần đầu: Phụ nữ mang thai lần đầu tiên có nguy cơ cao hơn so với những người đã từng mang thai.
- Mang thai nhiều thai: Mang thai đôi, ba hoặc nhiều thai làm tăng nguy cơ mắc tiền sản giật.
- Tiền sử cao huyết áp: Thai phụ có tiền sử cao huyết áp trước khi mang thai hoặc cao huyết áp thai kỳ có nguy cơ cao mắc bệnh.
- Tiểu đường: Bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường tuýp 1 hoặc tiểu đường thai kỳ, là yếu tố nguy cơ cao.
- Bệnh lý thận: Các bệnh lý về thận, bao gồm cả suy thận, làm tăng nguy cơ mắc tiền sản giật.
- Béo phì: Thai phụ thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ cao hơn so với những người có cân nặng bình thường.
- Tuổi tác: Phụ nữ mang thai ở độ tuổi dưới 20 hoặc trên 35 có nguy cơ cao hơn.
- Chủng tộc: Một số nghiên cứu cho thấy phụ nữ mang thai da đen có nguy cơ cao hơn so với phụ nữ da trắng.
Biểu hiện tiền sản giật
Thông thường, các biểu hiện của tiền sản giật sẽ xuất hiện ở tuần thứ 20 của thai kỳ. Các dấu hiệu tiền sản giật bao gồm:

- Tăng huyết áp: Huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg, được đo hai lần cách nhau ít nhất 4 giờ.
- Protein niệu: Protein trong nước tiểu ≥ 300 mg/24 giờ hoặc ≥ 1+ que thử protein niệu.
- Phù nề: Phù nề toàn thân, đặc biệt là ở mặt, tay và chân.
- Đau đầu dữ dội: Cơn đau đầu không thuyên giảm với thuốc giảm đau thông thường.
- Thay đổi thị lực: Nhìn mờ, nhạy cảm với ánh sáng, hoặc nhìn thấy “đốm đen” trước mắt.
- Buồn nôn, nôn: Buồn nôn, nôn dữ dội, không kiểm soát được.
- Đau bụng trên: Đau vùng thượng vị hoặc hạ sườn phải, có thể kèm theo buồn nôn.
- Thay đổi tâm trạng: Bồn chồn, lo lắng, hoặc dễ cáu kỉnh. Không phải ngẫu nhiên mà các bà bầu thường hay cáu bẩn, cũng có thể đó là dấu hiệu tiền sản giật đấy.
- Giảm lượng nước tiểu: Đi tiểu ít hơn bình thường cũng là một biểu hiện cần lưu ý nhé các Mom.
Khi xuất hiện các triệu chứng trên, các Mom cần đến ngay các cơ sở y tế để kiểm tra và có những phương pháp điều trị kịp thời.
Hậu quả của tiền sản giật
Đây là một biến chứng thai kỳ vô cùng nguy hiểm không thể xem thường, các Mom phải đặc biệt chú ý biểu hiện và phòng tránh. Những hậu quả mà nó đem lại là vô cùng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong.
Đối với mẹ:
- Hội chứng HELLP: Biến chứng nguy hiểm của tiền sản giật, gây tổn thương gan, hồng cầu và tiểu cầu. Biểu hiện bằng các triệu chứng như: buồn nôn, nôn, đau đầu, đau bụng trên, thay đổi ý thức, giảm lượng tiểu cầu, tăng men gan.
- Suy gan cấp: Gan không hoạt động bình thường, có thể dẫn đến vàng da, vàng mắt, rối loạn đông máu, hôn mê gan và tử vong.
- Bóc tách nhau thai: Nhau thai bong ra khỏi tử cung trước khi sinh, gây chảy máu âm đạo, đau bụng dữ dội, có thể dẫn đến tử vong cho cả mẹ và bé.
- Tai biến mạch máu não: Xuất huyết não, đột quỵ, ảnh hưởng đến khả năng vận động, ngôn ngữ, thị lực, thậm chí tử vong.
- Suy thận cấp: Thận không hoạt động bình thường, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể, phù nề, tăng huyết áp, suy hô hấp và tử vong.
- Gây tử vong: Trong những trường hợp nặng, tiền sản giật có thể dẫn đến tử vong cho mẹ do các biến chứng nguy hiểm như suy gan, suy thận, tai biến mạch máu não, bóc tách nhau thai.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Cao huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường: Tiểu đường thai kỳ, tiểu đường tuýp 2.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh về thận: Suy thận mãn tính.
- Suy giảm chức năng nhận thức: Rối loạn trí nhớ, khả năng tập trung.
- Trầm cảm sau sinh: Do lo lắng về sức khỏe bản thân và bé, ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống.

Đối với bé:
- Sinh non: Bé sinh trước 37 tuần tuổi, có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe như: suy hô hấp, thiếu máu não, nhiễm trùng, chậm phát triển thể chất và tinh thần.
- Suy dinh dưỡng bào thai: Bé không nhận đủ dinh dưỡng từ mẹ, dẫn đến còi cọc, suy giảm miễn dịch, dễ mắc bệnh.
- Tử vong thai nhi: Trong những trường hợp nặng, tiền sản giật có thể dẫn đến tử vong thai nhi do thiếu oxy, suy dinh dưỡng, hoặc biến chứng khi sinh.
Biện pháp phòng ngừa tiền sản giật
Các Mom có thể phòng tránh biến chứng tiền sản giật bằng các thói quen sinh hoạt và phối hợp cùng với bác sĩ chuyên khoa, cụ thể:

- Khám thai định kỳ đầy đủ: Khám thai định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu nguy cơ và có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, hạn chế thức ăn nhiều muối, mỡ, cholesterol. Bổ sung canxi, vitamin D và axit folic.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý trong suốt thai kỳ.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục nhẹ nhàng phù hợp với sức khỏe, giúp tăng cường lưu thông máu và giảm nguy cơ cao huyết áp.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Ngủ đủ giấc mỗi ngày, tránh căng thẳng, stress.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích: Tránh hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia và cà phê.
- Theo dõi huyết áp tại nhà: Tự theo dõi huyết áp tại nhà giúp phát hiện sớm các dấu hiệu tăng huyết áp.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị hoặc dự phòng tiền sản giật.
Kết luận
Các biểu hiện tiền sản giật không quá rõ ràng và đặc trưng, chỉ một vài biểu hiện sẽ khiến bạn nghĩ đến biến chứng này. Vậy nên Con Cưng khuyên bạn nên đi khám định kỳ đều đặn, không chủ quan với sức khoẻ của mình. Chúc các Mom có một thai kỳ khoẻ mạnh và an toàn nhé!